Boeken

Twee niet al te dikke boekjes over gereformeerd-zijn die ik wil aanbevelen:

Gelukkig Gereformeerd van Jasper Klapwijk
(ik heb al eens eerder over dit boekje geschreven)

en


Tijd voor Genade van Terry L. Johnson
(ook dit boekje heb ik al eens kort genoemd)

Artikelen over kinderdoop en bekering

Onderstaande artikelen hebben me geholpen in mijn proces om mijn standpunt over de kinderdoop weer te herzien. Ze zijn van de hand van (tegenwoordig prof.) J. Douma en zijn verschenen in 1976(!) in het tijdschrift De Reformatie. Hij gaat in op het verbond en hoe zich dat verhoudt tot wedergeboorte en bekering. Aanbevolen!

• Kinderdoop en bekering 1, (PDF) De Reformatie jg. 51, nr. 45
• Kinderdoop en bekering 2, (PDF) De Reformatie jg. 51, nr. 49
• Kinderdoop en bekering 3, (PDF) De Reformatie jg. 52, nr. 1
• Kinderdoop en bekering 4, (PDF) De Reformatie jg. 52, nr. 2
• Kinderdoop en bekering 5, (PDF) De Reformatie jg. 52, nr. 3
• Kinderdoop en bekering 6, (PDF) De Reformatie jg. 52, nr. 4

Waarom kinderdoop?

Doopstudie
Zoals je kunt lezen in mijn blog over de doop heb ik in 2004 een studie gedaan naar wat de doop nu precies inhoudt. Het doel daarvan was om er achter te komen of de kinderdoop bijbels is. Vrijwel alle evangelische christenen en baptisten wijzen de kinderdoop af. Zij dopen op geloof. De leeftijd kan variëren, maar baby's (zuigelingen) worden niet gedoopt. Er moet sprake zijn van (zichtbaar) geloof.

Ik moet bekennen dat ik - door het studeren op de doop en na het lezen van veel artikelen van zowel evangelische als gereformeerde zijde - op een bepaald moment meer zag in de geloofsdoop, dan in de kinderdoop. Ik kon toen niet goed uit de voeten met het verbond. Ik zat met vragen als: Hoe steekt dat verbond nu in elkaar? Hoe hangt het samen met wedergeboorte?

In die tijd heb ik God vaak gebeden of Hij mij duidelijkheid wilde verschaffen. Als God wilde dat ik mij (opnieuw?) moest laten dopen, dan zou Hij mij dat wel duidelijk maken. Op een gegeven moment heb ik het laten rusten, mede doordat andere zaken in de kerk mijn aandacht opeisten.

Denkfout
Maar toen - halverwege 2005 - raakte mijn vrouw in verwachting. Ineens was de doop weer actueel. Want wat doe je straks als het kindje geboren wordt? Ik ben dus wéér gaan bidden en lezen en studeren. En ik ben er voor mezelf achter gekomen dat ik eerder een denkfout gemaakt heb.

Die denkfout was: ik bezag kinderen van gelovige ouders op dezelfde manier als volwassen ongelovigen! Maar de Bijbel doet dat niet! ‘Want de ongelovige man is geheiligd door de vrouw, en de ongelovige vrouw is geheiligd door de man; want anders waren uw kinderen onrein, maar nu zijn zij heilig.’ (1 Korinthe 7:14 SV77). Kinderen van gelovige ouders, al is er maar één gelovige ouder, worden gerekend tot de heiligen. En daardoor ging ik zien dat de bijbel, ook in het Nieuwe Testament, ‘inclusief’ rekent. Als iemand tot geloof komt, dan wordt zijn ‘huis’ daarbij betrokken, tot en met de slaven toe. Zie bijv. Handelingen 16 over Lydia en de gevangenbewaarder van Filippi. Dat principe kende ik al vanuit het Oude Testament. Abraham moest iedereen van het mannelijk geslacht in heel zijn huis, dus ook slaven en buitenlanders, laten besnijden. God rekende al die mensen — en zij waren géén natuurlijk nageslacht van Abraham — er ook bij!

Ik besef dat er nog veel meer over te zeggen valt, maar dit inzicht is voor mij reden geweest om mijn standpunt over de kinderdoop te herzien.

De doop

Doopstudie
In de zomer van 2004 sloten kennissen van mij zich aan bij de plaatselijke Evangelische gemeente en lieten zich (her)dopen. Dat was voor mij de aanleiding om me te gaan verdiepen in de doop. Ik kende natuurlijk wel het doopsformulier, maar ik wilde weten wat de bijbel er nou over zei. In eerste instantie richtte ik me op het verschil tussen de kinderdoop en de volwassendoop cq. geloofsdoop. Maar ik kwam er al snel achter dat ik het grondig zou moeten aanpakken: ik moest eerst stilstaan bij wat de doop nu eigenlijk wil zeggen, voordat ik ook maar iets zou kunnen zeggen over kinder– of geloofsdoop.

Ik kwam erachter dat de doop een geweldig rijk geschenk is van God. Dat heb ik beschreven in onderstaand artikel. Ik heb het in oktober 2004 geschreven. We hebben het toen ook op onze bijbelstudiegroep behandeld.

Een kleine toelichting: op het moment dat ik dit schreef kon ik niet meer zo goed uit de voeten met de kinderdoop. Hoewel dit artikel niet over het verschil kinderdoop vs. geloofsdoop gaat, klinkt in een enkele zin deze mening er wel in door. Maar ik sta wel achter de grote lijn. Op dit moment moet ik erkennen dat ik toentertijd een denkfout heb gemaakt. Dat wil ik toelichten in een andere post.

De voornaamste reden dat ik dit artikel hier plaats is dat door deze doopstudie mij duidelijk is geworden hoe belangrijk de eenheid met Christus is voor een christen. Het is voor mij een begin geweest om me (weer) bezig te gaan houden met de kernzaken van het geloof. En zo ben ik ook weer uitgekomen bij de vraag wat gereformeerd nu precies is.

De rijkdom van de doop
Alle Schriftaanhalingen komen uit de NBG ‘51 tenzij anders vermeld

Het belang van de doop
Vlak voor zijn hemelvaart zei Jezus tegen zijn discipelen:

Gaat dan henen, maakt al de volken tot mijn discipelen en doopt hen in de naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes en leert hen onderhouden al wat Ik u bevolen heb. Matt 28:19

Het valt op dat Jezus hier expliciet de doop noemt. Stel dat Jezus het punt over de doop had weggelaten, dan zou dit voor ons gevoel toch nog steeds een mooie opdracht zijn? Hoewel de doop niet wordt uitgelegd is dus wel duidelijk dat de doop van groot belang is: De Here Jezus wil dat zijn discipelen gedoopt zijn. Wat houdt het gedoopt zijn dan in?

Onderscheidend
De doop onderscheidt. Dit kunnen we eigenlijk al opmaken uit de aangehaalde tekst uit Matt 28. De Here Jezus wil dat al zijn discipelen gedoopt worden. Daarmee zijn ze uiterlijk onderscheiden van hen die geen discipelen van Jezus zijn. De doop is dus een markering.

Samenbindend
Naast het onderscheidende aspect, bindt de doop ook samen. Het is een teken van ‘erbij horen’. Mensen die gedoopt zijn hebben iets gemeenschappelijks. Ze vormen een eenheid:

Want gelijk het lichaam één is en vele leden heeft, en al de leden van het lichaam, hoe vele ook, één lichaam vormen, zo ook Christus; 13 want door één Geest zijn wij allen tot één lichaam gedoopt, hetzij Joden, hetzij Grieken, hetzij slaven, hetzij vrijen, en allen zijn wij met één Geest gedrenkt. 1 Kor 12:12-13

Het gaat hier over de Heilige Geest die ons tot één lichaam heeft gedoopt. Allerlei verschillen vallen weg: Jood of Griek, vrije of slaaf, ze vormen een eenheid. Ik denk dat met het woord doop hier niet de waterdoop wordt bedoeld. Maar de waterdoop is wel een beeld van dat wat de Heilige Geest doet.

Het ‘tot één lichaam gedoopt’ worden, vereist een kleine toelichting: in het engels staat er namelijk ‘baptized into’. Dit kun je vertalen als: naar binnen toe of: tot in. Door de Heilige Geest worden wij dus tot in één lichaam gedoopt, het Lichaam van Christus. Ingelijfd.

Eén met Christus
De Geest doopt ons dus tot in Christus’ Lichaam. Het beeld van deze geestelijke doop, de waterdoop, toont dus onze eenheid met Christus. Paulus typeert deze eenheid als volgt:

Alzo zijn de mannen schuldig hun eigen vrouwen lief te hebben, gelijk hun eigen lichamen. Die zijn eigen vrouw liefheeft, die heeft zichzelven lief. 29 Want niemand heeft ooit zijn eigen vlees gehaat, maar hij voedt het, en onderhoudt het, gelijkerwijs ook de Heere de Gemeente. 30 Want wij zijn leden Zijns lichaams, van Zijn vlees en van Zijn benen. 31 Daarom zal een mens zijn vader en moeder verlaten, en zal zijn vrouw aanhangen; en zij twee zullen tot een vlees wezen. 32 Deze verborgenheid is groot; doch ik zeg dit, ziende op Christus en op de Gemeente. Ef 5:28-32 (St.Vert.)

Ik citeer dit uit de Statenvertaling vanwege vooral vers 30, maar ook 31. Hier wordt letterlijk Gen 2:23-24 geciteerd! Paulus past deze uitspraak van Adam toe op de gemeenschap tussen Christus en zijn Gemeente. De eenheid tussen ons – het Lichaam van Christus – en Christus ons Hoofd wordt vergeleken met de gemeenschap tussen man en vrouw! Dit houdt geweldig veel in. Als we een zijn met Christus dan:

• Zijn we gereinigd;
• Zijn we begraven;
• Hebben we een nieuw leven.

Gereinigd
In Hand 22:16 zegt Ananias tegen de pas bekeerde Paulus:

En nu, wat aarzelt gij nog? Sta op, laat u dopen en uw zonden afwassen, onder aanroeping van zijn naam. Hand 22:16

We moeten zonden niet verwarren met zonde. Wij zijn door de zondeval van Adam, van nature allemaal zondig. Het gevolg is dat we zonden doen. Wij zijn te vergelijken met een zieke boom (zondig), met als gevolg dat wij zieke vruchten (zonden) voortbrengen.

In de brief aan de Hebreeën wordt duidelijk dat ons bewustzijn gereinigd moet worden van dode werken, van zonden, door Christus’ bloed:

Want als (reeds) het bloed van bokken en stieren en de besprenging met de as der vaars hen, die verontreinigd zijn, heiligt, zodat zij naar het vlees gereinigd worden, 14 hoeveel te meer zal het bloed van Christus, die door de eeuwige Geest Zichzelf als een smetteloos offer aan God gebracht heeft, ons bewustzijn reinigen van dode werken, om de levende God te dienen? Heb 9:13-14

Ons bewustzijn, dat is ons geweten, moet gereinigd worden. Ook Petrus heeft het daarover:

Als tegenbeeld daarvan redt u thans de doop, die niet is een afleggen van lichamelijke onreinheid, maar een bede van een goed geweten tot God, door de opstanding van Jezus Christus. 1 Petr 3:21

Het doopwater zelf kan ons bewustzijn, ons geweten niet reinigen. Het gaat ook niet om wat het water doet, maar om wat het uitbeeldt: wij moeten schoongewassen worden, gereinigd. En dat kan! In de Naam van Jezus.

Begraven
Paulus verbindt de doop in Romeinen 6 met Christus’ dood:

Of weet gij niet, dat wij allen, die in Christus Jezus gedoopt zijn, in zijn dood gedoopt zijn? 4 Wij zijn dan met Hem begraven door de doop in de dood, opdat, gelijk Christus uit de doden opgewekt is door de majesteit des Vaders, zo ook wij in nieuwheid des levens zouden wandelen. Rom 6:3-4

Het Griekse woord voor doop (baptizo) betekent letterlijk onderdompelen. En eigenlijk is het nog sterker: in het Grieks is een gedoopt schip een schip dat vergaan is en op de bodem van de zee ligt! Begraven dus, en zodanig dat het niet meer boven komt. Dit is eigenlijk de kern van de doop.

Begraven. Dat beeldt de doop dus uit, maar dan met betrekking tot ons! Wij zijn met Christus begraven in de dood. Dit heeft alles te maken met ons oude leven, onze oude mens. Deze moet sterven. Waarom? Ik had het net over zieke vruchten van de zieke boom. Nu moeten niet alleen de zieke vruchten (zonden) weg; we moeten ook verlost worden van de ziekte zelf (de zonde). Dat kan alleen maar door de dood:

dit weten wij immers, dat onze oude mens medegekruisigd is, opdat aan het lichaam der zonde zijn kracht zou ontnomen worden en wij niet langer slaven der zonde zouden zijn; 7 want wie gestorven is, is rechtens vrij van de zonde. Rom 6:6-7

Want wat zijn dood betreft, is Hij voor de zonde eens voor altijd gestorven; wat zijn leven betreft, leeft Hij voor God. Rom 6:10

Onze zonden, onze overtredingen, heeft Jezus heeft door zijn lijden verzoend. Maar Hij is ook gestorven. Hij is tot zonde gemaakt, voor ons. En volgens de bijbel is het loon van de zonde de dood (Rom 6:23). Hij heeft dat ‘loon’ gekregen. Hij is gedoopt, ten onder gegaan. Denk in dit verband aan deze uitspraak van Hem:

Ik moet gedoopt worden met een doop, en hoe beklemt het Mij, ... Luc 12:50a

Nu zegt Paulus in Rom 6:6 dat onze oude mens medegekruisigd is. Wij zijn zo één met Christus dat we kunnen zeggen dat wij gestorven zijn, en dus verlost van de macht van de zonde, want wie gestorven is, is rechtens vrij van de zonde (vers 7).

Enerzijds beeldt de doop dus iets verschrikkelijk uit. Wij moeten sterven. Dat is de enige manier om verlost te worden van de zonde. De zieke boom moet omgehakt. Anderzijds is het juist daardoor dat we verlossing krijgen. Als je gedoopt bent, dan ben je dood en begraven. En daarom vrij van de zonde. De zonde ‘kent’ ons niet meer.

Nieuw leven
Gelukkig laat God het niet bij een omgehakte boom. Hij geeft nieuw leven. Wij mogen delen in de opstanding van Christus. Later, maar ook nu al. Ook dit laat de waterdoop zien. Bij een doop door onderdompeling wordt dat duidelijk als de dopeling weer boven water komt en daaruit opstaat. Onze oude mens blijft als het ware achter in het watergraf, maar een nieuwe mens staat op. Geboren uit het water. De doop beeldt dus de wedergeboorte uit. Het is niet voor niets dat wedergeboorte vergeleken wordt met een (water)bad:

Maar toen de goedertierenheid en mensenliefde van onze Heiland (en) God verscheen, heeft Hij, niet om werken der gerechtigheid, die wij zouden gedaan hebben, doch naar zijn ontferming ons gered door het bad der wedergeboorte en der vernieuwing door de heilige Geest, die Hij rijkelijk over ons heeft uitgestort door Jezus Christus, onze Heiland, opdat wij, gerechtvaardigd door zijn genade, erfgenamen zouden worden overeenkomstig de hope des eeuwigen levens. Tit 3:4-7

Wedergeboorte is net als een bad waar je doorheen gaat: je daalt af in het bad, je gaat volledig (ten) onder, je vuile oude mens blijft achter in het water, en je komt er uit als een nieuwe mens. Precies wat de waterdoop ons wil tonen.

Het is niet toevallig dat we gedoopt worden met water. Water staat in de bijbel voor leven:

Jezus antwoordde en zeide tot haar (de Samaritaanse vrouw): Een ieder, die van dit water drinkt, zal weder dorst krijgen; maar wie gedronken heeft van het water, dat Ik hem zal geven, zal geen dorst krijgen in eeuwigheid, 14 maar het water, dat Ik hem zal geven, zal in hem worden tot een fontein van water, dat springt ten eeuwigen leven. Joh 4:13-14

En op de laatste, de grote dag van het feest, stond Jezus en riep, zeggende: Indien iemand dorst heeft, hij kome tot Mij en drinke! 38 Wie in Mij gelooft, gelijk de Schrift zegt, stromen van levend water zullen uit zijn binnenste vloeien. 39 Dit zeide Hij van de Geest, welke zij, die tot geloof in Hem kwamen, ontvangen zouden; want de Geest was er nog niet, omdat Jezus nog niet verheerlijkt was. Joh 7:37-39

Water staat dus voor leven, eeuwig leven door de Heilige Geest. Maar water staat ook voor het woord van God:

Mannen, hebt uw vrouw lief, evenals Christus zijn gemeente heeft liefgehad en Zich voor haar overgegeven heeft, 26 om haar te heiligen, haar reinigende door het waterbad met het woord, 27 en zo zelf de gemeente voor Zich te plaatsen, stralend, zonder vlek of rimpel of iets dergelijks, zó dat zij heilig is en onbesmet. Ef. 5:25-27

Het woord, dat is het onvergankelijke zaad waaruit wij wedergeboren worden:

Nu gij uw zielen door gehoorzaamheid (d.i. geloof) aan de waarheid gereinigd hebt tot ongeveinsde broederliefde, hebt dan elkander van harte en bestendig lief, als wedergeborenen niet uit vergankelijk, maar uit onvergankelijk zaad, door het levende en blijvende woord van God. 1 Petr 1:22-23

Het woord zelf staat ook voor leven:

De Geest is het, die levend maakt, het vlees doet geen nut; de woorden, die Ik tot u gesproken heb, zijn geest en zijn leven. Joh 6:63

We worden dus wedergeboren door het woord van God en de Heilige Geest:

Jezus antwoordde: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, tenzij iemand geboren wordt uit water (woord) en Geest, kan hij het Koninkrijk Gods niet binnengaan. Joh 3:5

Nog even terug naar Titus 3. Als we goed lezen staat daar niet alleen ‘bad der wedergeboorte’, maar ‘bad der wedergeboorte en der vernieuwing door de Heilige Geest’. Iemand die wedergeboren is, heeft de Heilige Geest ontvangen. De Geest heeft ons vernieuwd. Maar Hij zal dat ook blijven doen, zoals we kunnen lezen in 2 Kor 4:

Daarom verliezen wij de moed niet, maar al vervalt ook onze uiterlijke mens, nochtans wordt de innerlijke van dag tot dag vernieuwd. 2 Kor 4:16

Samengevat
De doop is een prachtige markering. De doop zet ons apart van de wereld en bindt ons samen. De doop toont ons ook onze verbondenheid aan en onze eenheid met Christus. Dat houdt in dat ons oude leven wat God betreft achter ons ligt. We mogen weten dat we zijn gestorven, dat we zijn begraven, dood voor de zonde. In Christus zijn we een nieuwe schepping, wedergeboren. Dat schept rust en ruimte voor een nieuw leven tot eer van God.

Belijdenissen

Vroege kerk
In de eerste eeuwen na Christus had de kerk al te maken met diverse dwaalleren. Uit die tijd stammen de 3 oude belijdenissen:

• Apostolische Geloofsbelijdenis
• Geloofsbelijdenis van Nicea
• Geloofsbelijdenis van Athanasius

3 Formulieren van enigheid
In de 16e en 17e eeuw, kort na de Reformatie, zijn de zgn. 3 Formulieren van Enigheid ontstaan. Dat betreffen de volgende belijdenissen:

• Nederlandse Geloofsbelijdenis
• Heidelbergse Catechismus
  
• Dordtse Leerregels
  

Van deze 3 Formulieren van Enigheid is de Heidelbergse Catechismus wel de bekendste. In mijn kerk wordt geregeld aan de hand van deze Catechismus gepreekt.

Aversie?
In mijn geloofsontwikkeling heb ik een periode gekend, waarin ik maar weinig moest hebben van deze belijdenissen. Ik vond ze maar stoffig, niet meer van deze tijd, ja zelfs belemmerend voor mijn geloof! Ik kon er bijvoorbeeld niet tegen als iemand antwoordde met een stukje uit de Catechismus, in plaats van met een bijbeltekst. Zo kreeg ik een bepaalde aversie tegen de belijdenissen. En ik denk dat ik niet de enige ben...

Denkfout
De fout die ik daarbij maakte was dat ik de belijdenissen daarvan de schuld gaf. Maar het probleem zit niet in de belijdenissen, maar in de manier waarop je ermee omgaat! Ik heb dat in ieder geval bij mezelf geconstateerd, en merk dat ook wel bij anderen in gesprekken.

Gebrek aan kennis
Achteraf moet ik zeggen dat ik dat er bij mij sprake was van een gebrek aan kennis van Gods Woord, de Bijbel. Zoals ik ook in ‘ontdekkingstocht’ heb beschreven, heeft het bij mij lang geduurd voordat de Bijbel echt open ging. En dat is nu precies de oorzaak geweest van mijn verkeerde omgang met (en kijk op) de belijdenissen. Het ontbrak mij aan voldoende kennis van Gods Woord, de Bijbel. Maar de laatste anderhalf jaar is de Bijbel voor mij echt open gegaan. En ik merk dat ik nu ook de belijdenissen weer meer ga waarderen.

Intentie
Door dit alles is het mij ook veel duidelijker geworden wat de intentie is van de belijdenissen. Het nooit of te nimmer de bedoeling geweest dat ze op hetzelfde niveau als de Bijbel zouden komen te staan. Ook is het nooit de bedoeling geweest dat ze voor de Bijbel zouden schuiven. Nee, ze willen juist alle aandacht verleggen naar Gods Woord!

Houding
De belijdenissen zijn zeer waardevolle instrumenten, hulpmiddelen, om de Bijbel te leren kennen. Ik denk dat dit al grote winst zou betekenen: als we leren minder krampachtig met de belijdenissen om te gaan. Enerzijds ontmoet ik mensen met aversie, zoals ik die ook heb gehad. Anderzijds, ontmoet ik mensen die, naar het schijnt, de belijdenissen bijna als Gods Woord zien — misschien wel als tegenreactie. Onze houding tegenover de belijdenissen is belangrijk, niet alleen voor onszelf, maar ook voor wat we uitstralen naar onze kinderen, en naar anderen toe.

Links over gereformeerd

Een aantal links als je meer wilt weten over wat nu gereformeerd is:

• Wat is gereformeerd? (HTML)
• Christus alleen en Christus helemaal (HTML)
• Gereformeerde Theologie: Tussen ideaal en werkelijkheid (PDF)

De kern

Wat is nu gereformeerd? Om dat uit te leggen, ontkomen we niet aan een stukje kerkgeschiedenis. We moeten terug naar de Reformatie in de 16e eeuw en komen dan uit bij mannen als Luther en Calvijn. In die tijd worden belangrijke kernwaarden van het christelijke geloof herontdekt. Het gaat om de zgn. 5 sola's:

• Soli Deo Gloria (alleen tot eer van God)
• Sola Gratia (door genade alleen)
• Sola Scriptura (de Schrift alleen)
• Sola Fide (door geloof alleen)
• Solus Christus (Christus alleen)

Soli Deo Gloria — leven tot Gods eer
Als je eens goed nadenkt over wat nu onze hoogste doel is als mens hier op aarde, dan zul je — als het goed is — moeten uitkomen bij: God de eer geven. Wij zijn geschapen tot Gods eer (Jesaja 43:7). Hem niet eren (of verheerlijken) wordt ons aangerekend als de oorzaak van ons verduisterd hart (Romeinen 1:20-23). Tot Gods eer leven, dat uit zich in het doen van Gods wil. Jezus heeft dat omschreven als: ’U zult de Here, uw God, liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand.’ En: ’U zult uw naaste liefhebben als uzelf.’ (Mattheüs 22:37-39).

Gereformeerd-zijn, dat is: leven tot Gods eer.

Sola gratia—leven uit Genade
Het woord genade in de bijbel kan ook wel vertaald worden met ‘gave’ of ‘gift’. En zo is God: Hij is een gevende God! Dat heeft Hij het allermeest laten zien in zijn Zoon Jezus Christus, die zijn leven gaf voor zijn schapen. Efeze 2:4-5 zegt: ‘God echter, die rijk is aan erbarming, heeft, om zijn grote liefde, waarmede Hij ons heeft liefgehad, ons, hoewel wij dood waren door de overtredingen mede levend gemaakt met Christus, – door genade zijt gij behouden’. En in het eerste hoofdstuk van het Johannes-evangelie lezen we: ‘Immers uit zijn volheid hebben wij allen ontvangen zelfs genade op genade’ (Johannes 1:16). Dubbele genade: door genade zijn we behouden, en door genade mogen we groeien in een heilig leven, tot eer van God.

Gereformeerd-zijn, dat is: leven uit genade!

Sola Scriptura—leven van Gods Woord
Wat echt christelijk is, dat vinden we in de Schrift, de bijbel, Gods Woord. Daarin openbaart God de Waarheid. Gods Woord, dat is héél de bijbel, het Oude en het Nieuwe Testament. Vaak wordt daar een tegenstelling tussen gemaakt. In het OT zou het alleen maar gaan om leven naar de Wet en zo je eigen gerechtigheid verdienen, terwijl het in het NT juist gaat om leven uit genade. Maar als je goed het OT leest, dan valt op dat God zich daar ook op tal van plaatsen presenteert als een God van genade, een God die vergeeft. Bijv. in Exodus 34:6 waar God zich toont aan Mozes: ‘De HERE ging aan hem voorbij en riep: HERE, HERE, God, barmhartig en genadig, lankmoedig, groot van goedertierenheid en trouw’.

Gereformeerd-zijn, dat is: leven van Gods Woord en naar Gods Woord, de bijbel.

Sola Fide—leven door het geloof
Het Woord van God vraagt om geloof. Dat was al zo in het paradijs. De satan verdraaide echter Gods Woord om daarmee de mens te verleiden en maakte het zo tot een leugen. In Adam en Eva hechtten wij toen meer geloof aan die leugen dan aan Gods Woord, de Waarheid. Daar zit nu juist de kern van ons probleem. Wij hebben zoveel moeite om God op zijn Woord te geloven. Toch is dat de manier waardoor God ons verlossen wil. Wij hebben deel aan Gods genade in Christus door (het kanaal van) het geloof. Door dat kanaal (van het geloof) ontvangen we niet alleen vergeving van de zonden. Ook heilig leven voor God kan alleen door het geloof in Christus Jezus. ‘De rechtvaardige zal uit het geloof leven.’ (Romeinen 1:17b). Goddank is ook het geloof een gave van God, genade dus.

Gereformeerd-zijn, dat is: leven uit genade door het geloof in Jezus Christus, elke dag.

Solus Christus—leven door het Leven
Christus is alles. Werkelijk alles. Hij is geworden: onze wijsheid, rechtvaardiging, heiligmaking en verlossing (1 Korinthe 1:30). Het gaat in de eerste plaats om Hem als Persoon. Er staat niet: Hij gééft ons wijsheid, rechtvaardiging etc. Nee, Hij ís dat allemaal voor ons geworden. Het gaat erom of wij aan Hem verbonden zijn. Hij is de Ware Wijnstok (Johannes 15:1-11), wij zijn de aan Hem verbonden ranken. Als we aan Hem verbonden zijn, dan stroomt zijn Leven door ons. Het Leven van de Geest. Zo kunnen wij, die van onszelf dood zijn, leven, tot eer van God. Allemaal enkel uit genade. Want: ’uit Hem is het, dat gij in Christus Jezus zijt, die ons van God is geworden: wijsheid, rechtvaardigheid, heiliging en verlossing’ (1 Korinthe 1:30).

Gereformeerd-zijn, dat is: leven door Hem die het Leven zelf is (Johannes 11:25).

Christelijk of Gereformeerd?
Met deze 5 sola’s wordt de kern van het christelijke geloof samengevat. Alles wat hiervan afwijkt kun je typeren als niet-christelijk. En daarmee kunnen we typeren wat gereformeerd-zijn inhoudt: telkens weer uitkomen bij wat écht christelijk is.

Zo zijn er veel mensen die zich wel christen noemen, maar toch afwijken van deze 5 sola’s. Zij geloven bijvoorbeeld niet in Solus Christus (Christus alleen). Ze denken dat je ook via andere godsdiensten bij God kan uitkomen. Daarmee wijken ze ook af van het Sola Scriptura (de Schrift alleen), want Christus zelf zegt in de bijbel: ‘Ik ben de weg en de waarheid en het leven; niemand komt tot de Vader dan door Mij.’ (Johannes 14:6).

Gereformeerd staat dus niet tegenover christelijk. Gereformeerd-zijn wil juist écht christelijk zijn. Als dat niet zo is, dan wordt ook de naam ‘gereformeerd’ ten onrechte gebruikt.